Salony
Newsletter
Status zamówienia
Skontaktuj się z nami
+48 77 406 31 80

JAK ROBIĆ ZDJĘCIA

Fotografia portretowa dla początkujących

Pierwsze kroki do udanych zdjęć

Redakcja CEWE

Przychodząc na świat, pierwsze, co widzimy, to twarz innego człowieka. Taki obraz głęboko zaszywa się w naszej świadomości. Ludzki umysł posiada pewną tendencję, aby szukać wzorców. Od najmłodszych lat aż do końca naszego życia staramy się widzieć w pewnych strukturach – znajome kształty, zwłaszcza w naturze, np. chmury, drzewa, formacje skalne. Takie dopatrywanie się tego, co znajome dla nas, nosi nazwę paraideolii.

Pareidolia to zjawisko psychologiczne, w którym człowiek dostrzega znane kształty lub wzory (najczęściej twarze) w przypadkowych bodźcach, takich jak chmury, plamy, wzory na ścianie czy przedmioty codziennego użytku. To pomaga nam w naszym codziennym funkcjonowaniu, rozpoznawaniu emocji, rozwiązywaniu problemów przez nasz umysł. Jako ludzie jesteśmy ciekawi świata, w którym żyjemy. Napędza nas to w cywilizacyjnym rozwoju. Nie tylko oceany czy też odległy kosmos, którego jesteśmy cząstką, stanowią dla nas wielką zagadkę.

To, co od zawsze fascynowało ludzi, to sam człowiek, jego natura i różnorodność. Ale przede wszystkim jego naturalne piękno. Zaczynając od początków cywilizacji, w pierwszych portretach, np. w starożytności, tworzono portrety władców (np. Egipt i wizerunki faraonów). Wraz z rozwojem sztuki w malarstwie, artyści starali się utrwalić w portretach piękno drugiego człowieka, ale również jego historyczną rolę (np. portrety królów, postaci historycznych).

Tak było jeszcze na długo przed wynalezieniem fotografii. Wraz z ewolucją sztuki i pojawieniem się medium, jakim jest fotografia, to, co fascynowało ludzi znalazło swoje ujście właśnie w fotografii portretowej.

Zachęcamy do zapoznania się z krótkim przewodnikiem o fotografii portretowej, jako jednej z ważniejszych dziedzin fotografii, która wcale nie musi być taka trudna jak się wydaje.

Czym jest fotografia portretowa?

Portrait (łac. Protrahere) oznacza: wydobyć na światło dzienne, wydobywać. Wspomnieliśmy na wstępie, że fotografia portretowa jest wypadkową ewolucji w rozwoju sztuki. Choć to nie wyczerpuje całego zagadnienia. Najprościej można powiedzieć, że fotografia portretowa to odrębna dziedzina fotografii, która stara się ukazać osobowość fotografowanej postaci lub grupy osób. Aby to jednak było możliwe posługuje się odpowiednimi technikami, jak np. tło, rekwizyty, odpowiednie światło czy też umiejętne budowanie kompozycji. Co więcej, do fotografii portretowej można włączyć również autoportret – choć w dobie smartphonów częściej można mówić o selfie, czyli typowym autoportrecie, gdzie autor zdjęcia fotografuje samego siebie.

Portrety w fotografii odgrywają wiele ról. Najprościej można powiedzieć, że fotografia portretowa jest próbą uchwycenia tego, co zewnętrzne i wydobycie tego, co jest wewnątrz. Dzieje się to poprzez daną osobowość i emocje, ale też przez relację, jaka się tworzy pomiędzy fotografem a osobą fotografowaną.

We wszystkim kluczową rolę odgrywa cel wykonania danego portretu. Tutaj musisz odpowiedzieć sobie, co chcesz pokazać poprzez swoje zdjęcie danej osoby. Czy zależy Ci na tym, aby pokazać piękno danej osoby poprzez zachwycającą urodę bardziej w stylu beauty? A może bardziej na stworzeniu wystylizowanego portretu osoby ze względu na jego zawód lub pasję? Znajdź właściwy cel.

Portret kobiety z zamkniętymi oczami na tle ciemnych, zielonych liści.
Znajdź cel i wydobądź piękno z modela/modelki.

Założenie i cel fotografa odnośnie portretowania jest rzeczą najważniejszą. Jeśli masz wolną rękę możesz eksperymentować z tym, w jaki sposób chcesz uwiecznić drugą osobę na zdjęciu. W innym wypadku warto, przed rozpoczęciem sesji, ustalić z modelem/modelką to, co chcieliby, aby było widoczne na zdjęciach, a czego woleliby unikać. Pamiętaj – rozmowa to podstawa. Doświadczony fotograf wie czego użyć i w jaki sposób, aby uzyskać konkretny efekt. W tym pomagają mu konkretne techniki i akcesoria. I choć może brzmieć to bardzo enigmatycznie to wiedz, że fotografia portretowa jest dziedziną, której da się nauczyć. Jak wszystko inne wymaga ona odpowiednich narzędzi i praktyki. W dalszej części podamy Ci wskazówki, dzięki którym zaczniesz robić lepsze zdjęcia.

Portret fotograficzny ma to do siebie, że w przeciwieństwie do innych dziedzin fotografii, ciężko go ogarnąć krótką definicją. Najprościej byłoby powiedzieć, że służy on zaprezentowaniu osoby lub grupy osób na fotografii. A sposób, w jaki to jest realizowane, zależy od wizji fotografa. To, co zdecydowanie wyróżnia fotografię portretową na tle innych gatunków fotograficznych to silny wpływ fotografa na efekt końcowy. Fotograf ma za zadanie nie tylko przedstawić osobę na zdjęciu – cała sztuka polega na tym, aby ukazać emocje, cechy charakteru i indywidualizm osoby portretowanej. Dobry portret ma w sobie hipnotyzującą moc oddziaływania. Opowiada historię bez słów, przykuwa uwagę za pomocą emocji, mimiki lub gestów.

Podstawy fotografii portretowej

Aby zacząć tworzyć zdjęcia portretowe nie musisz posiadać od razu całego profesjonalnego sprzętu oraz kilku asystentów na planie zdjęciowym. Pierwsze kroki w fotografii portretowej możesz stawiać korzystając, np. ze współczesnego aparatu, jaki posiadasz w swoim smartphonie.

Większość współczesnych smartphonów posiada już wbudowane opcje specjalne, jak choćby tryb „portret”. Zachęcamy, aby z niego skorzystać. W tym trybie, wbudowany aparat w smartphonie korzysta z tzw. płytkiej głębi ostrości, gdzie tło wyraźnie jest rozmyte, a osoba fotografowana pozostaje dobrze wyodrębniona od tego, co dzieje się na dalszym planie. Dzieje się tak po to, aby nie tworzyć zbędnego chaosu, a skupić się na pierwszym planie. Jeśli natomiast Twój smartphone nie posiada takiej opcji to zapewne posiada opcje manualne. Warto wtedy ustawić migawkę na czas rzędu 1/60 sekundy, a w zależności od możliwości technicznych obiektywu, staraj się ustawiać przysłonę na najniższej wartości jaka jest dostępna, np. f/2.8 lub f/3.5 (uzależnione od rodzaju sprzętu).

W tańszych aparatach kompaktowych często jest dostępna też, oprócz trybu portret, opcja tzw. preselekcji przysłony. Wtedy to Ty wybierasz wartość przysłony na najniższą a aparat dobierze do odpowiednich warunków oświetlenia czułość (ISO) i czas. Takie rozwiązanie nie przeraża na początku, a może tylko podkręcić ciekawość samym efektem końcowym. To ważne, aby się nie zniechęcać.

Jeśli natomiast chcesz korzystać z [aparatu][https://www.fotojoker.pl/aparaty-cyfrowe] np. z wymienną optyką, wtedy rekomendujemy obiektywy stałoogniskowe. Główną cechą tych obiektywów jest ich konstrukcja, pozwalająca na osiąganie interesujących rezultatów w gorszych warunkach oświetlenia. W większości obiektywy stałoogniskowe oferują jasne parametry światła (niska wartość przysłony, np. f/1.2, f/1.4 ect.). Im niższa wartość przysłony tym płytsza głębia ostrości (większe rozmycie). Dodatkowo, charakterystyczny dla tych obiektywów jest efekt rozmycia tła (tzw. bokeh – często miękkie rozmycie drugiego planu z charakterystycznymi plamkami światła). Bokeh to efekt w fotografii polegający na estetycznym, miękkim rozmyciu tła lub punktów światła znajdujących się poza głębią ostrości. Zwykle pojawia się przy użyciu jasnych obiektywów i dużego otworu przysłony.

Kolorowy, abstrakcyjny portret kobiety na czarnym tle.
Abstrakcyjne linie, wzory i rozmycia w fotografii portretowej.

Skoro już wiesz jakie parametry powinien posiadać obiektyw, jeśli chodzi o przysłonę, to teraz kwestia ogniskowej. To bardzo istotne. Zachęcamy, aby unikać obiektywów szerokokątnych. Te idealnie znajdą zastosowanie w fotografii architektury czy w krajobrazie, ale nie w fotografii portretowej. Dlaczego? Otóż, zaburzają one estetykę twarzy osoby fotografowanej. Tworzą nienaturalne kształty twarzy, bez zachowania proporcji, co może tworzyć zdjęcia wręcz karykaturalne. Oczywiście od każdej reguły jest wyjątek, np. niektórzy fotografowie korzystają z ogniskowych 23 mm w portrecie artystycznym, przecząc przyjętym regułom. Niemniej jednak, zachęcamy, aby rozpocząć przygodę z fotografią portretową od obiektywów o ogniskowej 50 mm. Taka ogniskowa, jest najbliższa temu, co widzi ludzkie oko. Tym samym, możesz więcej poeksperymentować, jeśli chodzi o sposób kadrowania. Takie obiektywy są idealne na początek do codziennej fotografii. Istotną cechą obiektywów stałoogniskowych jest ich niezwykła kontrastowość w centrum kadru. Dlatego chętnie są wybierane przez profesjonalnych fotografów portretowych. Jeszcze lepszym wyborem będzie obiektyw o ogniskowej 85 mm czy też 105 mm – to są idealne ogniskowe do portretów. Z kilku powodów. Po pierwsze, przy tych obiektywach proporcje twarzy są zachowane w bardziej naturalny sposób (nie występuje np. zaokrąglenie policzków – model wygląda bardziej naturalnie). Wiadomo, że każdy chce się czuć dobrze, a już zwłaszcza - na zdjęciach. Po drugie, przy ogniskowych 85 mm i 105 mm dystans pomiędzy osobą fotografowaną a fotografem jest większy. Zwiększa to poziom komfortu osoby fotografowanej. Jeśli fotografujecie osoby nieobeznane w pozowaniu to bieganie z aparatem i robienie zdjęć z bardzo krótkiej odległości wpływa na tzw. strefę komfortu osobistego. Sprawia to, że model/modelka mogą czuć się niekomfortowo. To wpływa niekorzystnie na efekt całego zdjęcia, bowiem portret to emocje. A te widać w spojrzeniu ludzi i mimice.

Techniczne aspekty – podsumowanie:

  • Jeśli robisz zdjęcia smartphonem, wykorzystuj tryb portretowy. Eksperymentuj z płytką głębią ostrości, wykonuj zdjęcia samego siebie w trybie selfie z góry lub z boku. Zauważ, jaki wpływ na dobry portret ma kompozycja kadru. Unikaj tzw. kadrów z ziemi.
  • W przypadku aparatów kompaktowych i bezlusterkowców z wymienną optyką – korzystaj z trybu preselekcji przysłony (Ty wybierasz głębię ostrości, a aparat dobiera czas).
  • Pamiętaj o odpowiednim obiektywie. Rekomendujemy przede wszystkim jasne obiektywy stałoogniskowe, przy których twarz osoby portretowanej jest bardziej naturalna. Sprawdź koniecznie ogniskowe 50 mm, 85 mm oraz 105 mm. Dłuższa ogniskowa to też komfort dla modela (pamiętaj o strefie komfortu – dystans pomiędzy fotografem a osobą fotografowaną).
  • Korzystaj z trybu manualnego w swoim aparacie, jeśli chcesz mieć większą kontrolę nad obrazem. Rekomendujemy wszystkim, którzy poznali już podstawy fotografii.
  • Staraj się fotografować na czasach 1/60, 1/125 s.
  • Czułość - jeśli możesz na początek twórz w trybie automatycznym. Jeśli chcesz ją bardziej kontrolować, to polecamy eksperymenty od ISO 200-1600. Wyższe czułości powodują tzw. ziarno – miej to na uwadze, czasem może dodawać klimatu ale w przypadku zdjęć beauty raczej nie będzie mile widziane.

Jeśli nie wiesz, jaki sprzęt dobrać na początek swojej drogi w fotografii portretowej, to gorąco zachęcamy do kontaktu z doradcami na infolinii naszego sklepu internetowego CEWE FOTOJOKER. Nasi specjaliści to praktycy z wieloletnim doświadczeniem, którzy nie tylko dobiorą dla Ciebie odpowiedni sprzęt, ale też odpowiedzą na większość pytań dotyczących fotografii. Ponadto, przygotują Ci indywidualną ofertę sprzętową.

Kontakt do naszych doradców znajdziesz TUTAJ >>
Ofertę sprzętu fotograficznego w sklepie online sprawdzisz TUTAJ >>

A może w Twoim mieście znajdziesz jeden z naszych salonów CEWE FOTOJOKER? Jeśli tak, serdecznie zapraszamy! Taka wizyta to świetna okazja do kontaktu z naszymi doradcami, ale również do zobaczenia na własne oczy fotoproduktów CEWE na miejscu, których szeroka gama jest naprawdę imponująca. My wiemy, że warto drukować zdjęcia. Wizyta w salonie CEWE FOTOJOKER daje możliwość dokładnego obejrzenia fotoproduktów na żywo. Można tam porównać różne rodzaje papierów i sprawdzić, który najlepiej odpowiada oczekiwaniom. Masz tam też szansę dotknąć przykładowych fotoalbumów i ocenić jakość ich wykonania. W salonie łatwo zauważysz różnice między formatami i typami okładek. Pracownicy chętnie pomagają dobrać odpowiednie rozwiązania do konkretnego projektu. Na miejscu uzyskasz też porady dotyczące edycji zdjęć i personalizacji produktów. Pomyśl tylko, jak cudownie można byłoby utrwalić Twoją sesję portretową na papierze fotograficznym w formie fotoplakatu. A może myślisz o stworzeniu indywidualnego portfolio jako fotografa portretowego w formie oryginalnej CEWE FOTOKSIĄŻKI?

Akcesoria podstawowe

Jeśli chcesz stawiać pierwsze kroki w fotografii portretowej to musisz pamiętać również o akcesoriach, które mogą się przydać na początku. Zachęcamy do wyposażenia się w statyw fotograficzny, który przydaje się zwłaszcza przy zdjęciach pozowanych wymagających bardziej statycznych ról odgrywanych przez modela. Ponadto, jest to podstawowe narzędzie fotografa, gdy tworzy przy użyciu zewnętrznych lamp studyjnych. Akcesorium przydatnym, zwłaszcza na początku, jest blenda fotograficzna. Proste narzędzie, które każdy fotograf powinien mieć w swoim arsenale. Przeważnie to rozkładany element materiału pochłaniający lub odbijający światło, o różnych kształtach i powierzchniach. Jeśli zaczynasz przygodę z fotografią portretową to warto wykorzystywać naturalne światło i światło zastane. Przy pomocy blendy wypełnia się niekorzystne cienie, które mogą się pojawiać na twarzy modela/modelki. W zależności od rodzaju powierzchni blendy (standard to blendy białe, czarne, srebrne i złote) można dodawać zdjęciu odpowiedni wymiar efektów barwnych i regulować kontrasty. Blendy w zależności od kształtu mogą doświetlać twarz lub też całą sylwetkę.

Najważniejsze zasady: światło i kompozycja

Portret ma moc oddziaływania - jeśli jest zrobiony na odpowiednim tle, które stanowi dopełnienie historii jaką fotograf chce opowiedzieć. Szukaj ciekawych faktur (mury, biblioteczki, stare kamienice lub mozaiki) lub miejsc w Twoim mieście, które mogłyby podkreślić walory fotografowanej osoby lub dodać aury tajemniczości, np. portret na tle starego graffiti.

W przypadku tworzenia portretów w warunkach domowych eksperymentuj z fotografowaniem, np. przy oknie. Źródło światła niby oczywiste w fotografii ogólnej – odgrywa główną rolę w fotografii portretowej. To za pomocą światła fotograf nadaje narracji całemu portretowi. Technika low key, którą charakteryzują mocne kontrasty, niedoświetlenia i cienie, wprowadza refleksyjną atmosferę. Natomiast technika high key, która polega na korzystaniu z prześwietleń, jasnych i miękkich tonów na białym tle, używana jest przeważnie do uzyskania lekkich i delikatnych zdjęć, nacechowanych subtelnością, np. na tle śniegu tzw. zimowy portret.

Jeśli wprawisz się już w fotografowaniu ze światłem naturalnym to możesz spróbować swoich sił z tzw. światłem studyjnym. Na początek polecamy typowe zestawy do fotografii studyjnej, które są idealne do nauki. Takie zestawy można dalej rozbudowywać różnymi akcesoriami, jak np. soft boxy czy odpowiednie modulatory światła, parasolki czy strumienice

Fotografia portretowa kobiety w czarno-białej stylistyce.
Zbliżenia i nieoczywisty sposób kadrowania sprawia, że fotografia portretowa nabiera wyjątkowości.

Baw się kompozycją. Wykonuj kadry nie tylko horyzontalnie czy w pionie. Czasem nieoczywisty sposób kadrowania dodaje niepowtarzalności. Kadruj z góry wchodząc np. na drabinę, co tworzy nieoczywistą perspektywę. Pamiętaj o płytkiej głębi ostrości oraz o kompozycji kadru zgodnie z zasadą trójpodziału (w aparatach, jak i w smartphonach, dostępne są automatyczna siatki do jeszcze celniejszego kadrowania). Pamiętaj, aby nie tworzyć chaosu w kadrze – mniej znaczy lepiej. Unikaj fotografowania centralnego - staraj się umieszczać osobę fotografowaną bardziej po lewej lub prawej stronie kadru. Podziel kadr jak scenę w teatrze i zadaj sobie pytanie, gdzie powinien się znajdować Twój bohater fotografii? Fotografowanie centralne często nie wnosi nic odkrywczego, mówiąc wprost żargonem fotograficznym. Jeśli jednak postać, którą chcesz przedstawić, jest wyeksponowana na ciekawym tle po prawej lub lewej stronie kadru, wtedy oglądający musi się trochę wysilić, a jego spojrzenie zaczyna wędrować przez całą kompozycję kadru. Od twarzy modela po ujmujący szczegół. Wykorzystuj rekwizyty – portret w kawiarni z kubkiem kawy w dłoniach to tylko jeden z przykładowych naturalnych rekwizytów, jakie możesz wykorzystać. Uwolnij swoją kreatywność.

Praca z modelem/modelką i pozowanie

Przed sesją fotograficzną dobrze jest przeprowadzić rozmowę z osobą fotografowaną. Ustalić, co dla Ciebie jako fotografa jest ważne, czym chcesz się kierować przy tworzeniu portretów właśnie tej osoby. Jakie cechy zewnętrzne tej osoby Cię inspirują. Omów koncepcję i swoją wizję – rozmowa to zawsze klucz do sukcesu.
Spróbuj robić zdjęcia w trybie seryjnym jednocześnie prowadząc rozmowę na różne tematy i zadając pytania. Paradoksalnie, zdjęcia niepozowane potrafią pokazać więcej naturalności i głębi osobowości modela/modelki. Pamiętaj, aby jasno komunikować, czego się oczekuje od osoby fotografowanej. Komunikaty w stylu popatrz w „moim kierunku, nie na aparat” albo „spójrz mi w oczy” – o tak, mamy to! Poczuj się jak reżyser na planie filmu. Oczami wyobraźni zobacz, co chcesz uzyskać i potem przekaż to w prostych komunikatach. Pokaż, jak osoba fotografowana miałaby się ułożyć, jaki gest wykonać, jaką mimikę przyjąć – jakie emocje chcesz wydobyć.

Zbliżenie na wyświetlacz aparatu, który pokazuje twarz modelki.
Komunikacja z modelem/modelką to połowa sukcesu w fotografii portretowej!

Twórz tzw. mood boardy – Internet to nieskończona kopalnia pomysłów. Zapisz w telefonie takie pozy, które przemawiają do Ciebie, pokaż modelowi o jaką pozę Ci chodzi oraz jak Ty to widzisz. A może chcesz odegrać jakiś kadr ze znanego filmu? Tworząc takie tablice inspiracji łatwiej jest zakomunikować osobie fotografowanej czego oczekujesz. Będzie to niezwykle przydatne zwłaszcza u osób, które nie pozują profesjonalnie. A pokazując to, czego oczekujesz, na gotowych przykładach, pozbywasz się niepotrzebnego stresu. Stąd też warto się przygotować. Takie rozwiązania pokazują Cię w roli osoby kompetentnej, która wie czego chce i odpowiednio wie, jak zarządzić, aby to uzyskać. Najważniejsze przy portretach to bycie sobą i dbanie o dobrą atmosferę.

Typowe błędy w fotografii portretowej i jak ich unikać

Do najczęstszych błędów w fotografii portretowej dochodzi w momencie, gdy wprowadzamy chaos w kadrze, gdy np. używamy zbyt dużej głębi ostrości. Osoba portretowana na pierwszym planie zlewa się wtedy z tłem. Ponadto, do typowych błędów dochodzi w momencie, gdy nie patrzymy, co się dzieje w tle. Nieumiejętnie dobrane tło czy elementy infrastruktury, jak np. lampa widoczna zza głowy albo gałęzie, niszczą kompozycję. Dość powszednim błędem w fotografii portretowej jest niewłaściwe dobrana ekspozycja, kiedy twarz osoby fotografowanej jest naturalnie ciemna lub blada (ostatni efekt to również wynik niepoprawnie dobranego balansu bieli). Akurat te elementy jesteśmy jeszcze w stanie skorygować w post produkcji. Uczulamy jednak, aby zwracać uwagę na to, co się dzieje w kadrze za naszym modelem/modelką zanim wciśniemy spust migawki.

Zwracaj też uwagę na szczegóły, takie jak nieumiejętnie dobrane odbicia, refleksy wynikające z odbicia światła słonecznego, np. od luster, okien czy szyb. Bądź wyczulony również na przepalenia. Staraj się unikać fotografowania w mocnym słońcu i pod słońce. W tym drugim przypadku można doświetlić twarz osoby fotografowanej przy pomocy lampy błyskowej lub odbić światło za pomocą blendy fotograficznej, ale nie zawsze jest to na tyle możliwe, aby uzyskać zadowalający efekt, bez widocznych przepaleń. Staraj się fotografować podczas złotej godziny lub w okresie bardziej miękkiego światła, które będzie doświetlać, a nie przepalać twarz modela. Zbyt mocne światło może odkrywać też niekorzystne szczegóły cery modela, np. podświetlony podkład maskujący. Analogicznie, unikaj też fotografowania w ciemnych pomieszczeniach, przy zbyt małej ilości światła. Ratowanie się wyższą czułością ISO w takich warunkach może powodować większe zaszumienie zdjęć, co z kolei może obniżać jakość samej fotografii. Unikaj zakrzywionej perspektywy - kadrowanie z poziomu ziemi, zwłaszcza dla sylwetki twarzy, działa bardzo niekorzystnie, jak również fotografowania obiektywami szerokokątnymi z bliskiej odległości. Staraj się unikać również wąskiego kadrowania tzw. ucinania czoła oraz błędnego ustawienia ostrości, np. na policzek czy brodę modela zamiast na oczy. Używaj niskich wartości przysłony f/1.8 – f/2.8 – spłycona głębia ostrości w niektórych aparatach może powodować wolniejsze działanie autofocusa. Nie polegaj całkowicie na nim. W takim przypadku lepiej jest wybrać konkretny punkt ostrości. Możesz też skorzystać z opcji wykrywania twarzy, jeśli posiadasz taką opcję w swoim smartphonie czy aparacie. Jest to użyteczna funkcja, która automatycznie ustawia ostrość na oku lub całej twarzy fotografowanej osoby. Jeśli używasz manualnego ostrzenia, staraj się wtedy ustawiać ostrość na najbliższe oko.

Coś co może zrujnować Twoje zdjęcia to nienaturalne pozy osób fotografowanych. Pamiętaj, że to Ty jesteś reżyserem na planie zdjęciowym. Wiele osób, które będziesz fotografować, nie wie jakie pozycje przyjąć. Czasem podświadomie usztywniają się w pozycjach, co widać na zdjęciach, które finalnie ukazują brak pewności, zaniepokojenie czy wręcz strach. To nie wina modela, a jego zagubienie. Twoją rolą jest delegować, wysyłać jasne komunikaty. Korzystając z tablic inspiracyjnych (mood board) możesz wręcz obrazowo przekazać swojemu modelowi o jaki efekt dokładnie Ci chodzi. Wspieraj osoby fotografowane, zwracaj uwagę na to, aby czuły się swobodnie i naturalnie, niech rozluźnią ramiona i unikają skrzyżowania rąk. Dobra komunikacja na linii fotograf – model to klucz do udanego zdjęcia.

Pamiętaj o odpowiednim dobraniu kolorystyki. Dobieraj w kadrze spójne kolory, które będą świetnie komponowały się wraz z ubraniem modela/modelki. Unikaj przepaleń kolorystycznych. Takie zdjęcia wręcz podrażniają układ nerwowy odbiorcy. W przypadku portretów artystycznych jest to dopuszczalne – jako wariacja autora. Jednakże w typowych zdjęciach pozowanych stanowi to niepoprawną kompozycję, która odstrasza i umniejsza rolę modela. Dlatego też staraj się dobierać neutralne kolory, które będą współgrać z otoczeniem oraz kreacją Twojego modela/modelki.

Podstawowa obróbka zdjęć portretowych oraz ich wykorzystanie

Jeśli bierzesz pod uwagę post produkcję, zalecamy fotografować w bezstratnym formacie RAW. Takie pliki idealnie nadają się do obróbki w programach graficznych, ale nie zapominaj o naturalności. Staraj się korygować lekkie prześwietlenia (korekta ekspozycji), delikatnie niwelować pewne nieprawidłowości, np. uporczywe zmiany na cerze, w sposób naturalny, nieprzesadny. Pamiętaj, że tworzysz zdjęcie, a nie grafikę. Uważaj też na kontrast. Zbyt kontrastowe zdjęcia wyglądają bardzo sztucznie.

Myśl projektowo. Zastanów się nad zbudowaniem swojego portfolio. Może chodzi Ci po głowie jakiś interesujący pomysł dotyczący serii zdjęć portretowych. Inspiracji szukaj w Internecie oraz w filmach. Swoje portfolio zaprezentuj w postaci, np. fotoksiążki. Przy kolejnych projektach, taka forma portfolio z pewnością zadziała na podświadomość modeli czy modelek. W ten sposób budujesz swój wizerunek i pokazujesz, że traktujesz to poważnie. A dobry portret wydrukowany na papierze potrafi zachwycić bardziej niż kolejny slajd z cyfrowej galerii fotograficznej.

Twoja fotografia może sprawić innym przyjemność, np. zostań nadwornym rodzinnym portrecistą Twojej rodziny, zaproponuj swoim bliskim proste sesje portretowe w zaciszu Twojego domu lub na spacerze. Swoje rezultaty możesz uwiecznić pod postacią fotokalendarzy czy też fotoplakatów dla bliskich, które mogą być też oryginalnym pomysłem na prezent, niezależnie od okazji. A portret ukochanej osoby w formie fotoplakatu to pamiątka na lata!

Fotografia portretowa uśmiechniętej dziewczynki z zamkniętymi oczami.
Fotografia portretowa dziecka – idealna na fotoobraz na płótnie.

Fotoprodukty pozwalają w wyjątkowy sposób podkreślić charakter fotografii portretowej, nadając jej bardziej osobisty i trwały wymiar. Portrety świetnie prezentują się na fotoobrazach, które dzięki różnym fakturom, takim jak płótno lub płyta piankowa, dodają zdjęciom głębi. Warto rozważyć także wydruk portretów na eleganckich odbitkach premium, które podkreślają detale i subtelne przejścia tonalne.

Inspiracje i ćwiczenia praktyczne dla początkujących

Oto kilka pomysłów, które mogą wpłynąć na Twój rozwój jako fotografa:

  • zacznij od prostych fotografii swoich najbliższych, członków rodziny czy znajomych
  • szukaj ciekawych miejsc, które mogą stanowić inspirujące tło
  • myśl tematycznie pod kątem projektów – twórz tzw. check listy
  • eksperymentuj z różnymi obiektywami, nawet ze starymi obiektywami manualnymi z aparatów analogowych. Za pośrednictwem specjalnych adapterów można je podłączyć do współczesnych aparatów cyfrowych z wymienną optyką. Ich niedoskonałości, jak na dzisiejsze czasy, mogą dodawać charakteru i unikatowej atmosfery do Twoich sesji fotograficznych (interesujący bokeh). Testuj też różne ogniskowe (35, 50, 85, 105 mm)
  • uczęszczaj na wystawy, przeglądy fotograficzne - to nie tylko okazja do poznania znanych fotografów. To także świetna możliwość do wymiany doświadczeń, inspiracji, a czasem też pokazania swoich zdjęć profesjonalistom, którzy mogą chcieć udzielić Ci porad czy innych wskazówek.
  • inspiruj się fotografiami znanych portrecistów, np. Richard Avedon, Annie Leibovitz, Mario Testino, Greg Williams - to tylko niektóre z wielkich nazwisk
  • uruchom kreatywność, korzystaj z odpowiednich akcesoriów – wspomagaj się lampami błyskowymi lub oświetleniem studyjnym, korzystaj z blend fotograficznych.
  • twórz tzw. mood boardy (tablice inspiracyjne) – dobrze zaplanowana sesja portretowa to mniej stresu.
  • poznaj dokładnie swój aparat. Modele bywają cierpliwi, ale jeśli fotografujemy zwykłe osoby to nie każdy może chcieć poświęcić Ci więcej czasu, gdy nie potrafisz dostroić parametrów swojego aparatu i dopiero testujesz lub szukasz ustawień
  • eksperymentuj w różnych warunkach oświetlenia również, także o zmierzchu.

Podsumowanie i motywacja

Fotografia portretowa to intersująca dziedzina fotografii bez wyraźnego limitu wiekowego. Może jest wymagająca na samym początku, bo uczy nas cierpliwości, pogłębiania wiedzy i techniki, zwracania uwagi na szczegóły. Uczy też empatii do drugiego człowieka i myślenia o wielu różnych aspektach, czasem w tym samym momencie. Nie zrażaj się jednak. Początki bywają trudne. Pamiętaj, że każdy z nas kiedyś zaczynał i nawet najlepsi fotografowie dalej są w procesie nauki. Nie bój się eksperymentów, przyjęte normy i pewne techniki są jedynie umowne, a pomijając je możesz stworzyć coś unikalnego. Na start nie potrzebujesz mieć wyszukanego sprzętu z górnej półki. Pamiętaj, że sukcesy niektórych ludzi powstały przez to, że zamiast rozmyślania jak coś zrobić, nie bali się działania. Także działaj, ucz się i popełniaj błędy – na których będziesz się uczyć. Kto wie, może za parę lat świat usłyszy o Twoim nazwisku.

Najczęściej zadawane pytania

Czy lepiej robić portrety przy świetle naturalnym czy sztucznym?

Oba rozwiązania są dobre – światło naturalne daje miękki efekt, a sztuczne pozwala na pełną kontrolę. Naturalne światło sprawdza się szczególnie o „złotej godzinie”. Sztuczne światło pozwala na precyzyjne budowanie atmosfery i powtarzalność. Początkujący często zaczynają od okna, bo to najprostsze źródło miękkiego światła. Najlepiej dobierać światło pod charakter portretu.

Co zrobić, aby osoba na zdjęciu wyglądała naturalnie?

Prowadzić luźną rozmowę i pozwolić modelowi swobodnie się poruszać. Naturalność wynika z komfortu psychicznego. Model, który czuje się swobodnie, zaczyna reagować spontanicznie. Warto unikać pośpiechu i nacisku na idealny efekt. Dobrze jest proponować proste zadania ruchowe, które rozluźniają atmosferę.

Jak uzyskać efekt rozmytego tła?

Najlepiej użyć niskiej wartości przysłony, dłuższej ogniskowej i ustawić modela daleko od tła. Mała głębia ostrości pozwala na miękkie rozmycie. Dłuższe ogniskowe dodatkowo kompresują tło. Im większa odległość modela od tła, tym rozmycie jest silniejsze. Warto też zadbać o właściwe ustawienie ostrości na oczy.

Jak pracować z osobą, która nie czuje się swobodnie przed aparatem?

Wprowadzić lekkie ćwiczenia, pokazać przykładowe pozy i dawać proste wskazówki. Osoby niefotogeniczne często potrzebują więcej wsparcia. Rozluźnienie atmosfery działa cuda. Dobrze jest chwalić modela za dobre ujęcia, aby budować pewność siebie. Jasne instrukcje pomagają uniknąć sztywnych póz.

Co zrobić, by oczy modela były wyraziste?

Aby oczy były wyraziste, warto ustawić ostrość na źrenice. Jasny punkt świetlny w oczach dodaje im życia. Dobre oświetlenie twarzy podkreśla kolor tęczówek. Oczy są głównym punktem emocjonalnym portretu. Fotograf powinien pilnować, by nic nie zasłaniało spojrzenia.

Jak ustawić modela, aby wyglądał korzystnie?

Najczęściej działa lekkie odchylenie głowy, skręcenie tułowia i unikanie osiowej pozycji frontalnej. Subtelne rotacje ciała sprawiają, że sylwetka wygląda naturalniej. Ustawienie ramion pod kątem dodaje dynamiki i wysmukla. Warto pokazywać pozę modelowi, aby czuł się pewniej. Najlepsze ustawienia często wychodzą z drobnych korekt, a nie sztywnych póz.

Jakie tło najlepiej sprawdza się w portrecie?

Najlepiej sprawdza się proste i mało absorbujące tło, aby nie konkurowało z twarzą. Tło powinno podkreślać klimat portretu, a nie go dominować. W studio sprawdzają się jednolite płaszczyzny lub subtelne tekstury. W plenerze dobrze jest wybierać obszary z równomiernym rozmyciem. Harmonia między tłem a ubraniem modela również jest ważna.

Jak dobrać kolory ubioru modela?

Najlepiej wybierać kolory, które pasują do tonu skóry i nie odciągają uwagi od twarzy. Ubranie powinno harmonizować z tłem. Unika się krzykliwych wzorów i neonów. Stonowane barwy najczęściej wypadają korzystnie. Warto też dostosować ubranie do klimatu całej sesji.

Jak uniknąć niekorzystnych cieni pod oczami?

Aby uniknąć cieni pod oczami, warto stosować światło z góry zmiękczone lub odbite od blendy. Miękkie światło redukuje kontrast i wygładza twarz. Światło odbite tworzy delikatne wypełnienie. W plenerze pomaga ustawienie modela tyłem do słońca. Cienie pod oczami można też skorygować subtelnym makijażem.

Data publikacji: 01.12.2025 r.
Autor: Redakcja CEWE

-15% na pierwsze zamówienie

Prezent na start!

Zapisz się do newslettera i odbierz -15% na fotoprodukty CEWE

Zapisując się do newslettera CEWE, wyrażam zgodę na otrzymywanie drogą mailową informacji handlowych dotyczących produktów i usług. Zgoda ta udzielana jest na rzecz CEWE sp. z o.o. z siedzibą w Kędzierzynie-Koźlu (47-230), ul. Strzelecka 11, oraz innych podmiotów z Grupy CEWE. Szczegółowe informacje o przetwarzaniu danych osobowych znajdziesz w naszej Polityce prywatności. Zgodę możesz w każdej chwili wycofać – nie wpłynie to na legalność przetwarzania danych przed jej cofnięciem.

Dziękujemy

Wysłaliśmy Ci wiadomość e-mail z linkiem potwierdzającym bezpłatną rejestrację.

Sprawdź swoją skrzynkę e-mail i kliknij link.

Przykro nam...

Niestety nie mogliśmy Cię zarejestrować.

Spróbuj ponownie teraz lub w późniejszym terminie.